TRANG THÔNG TIN ĐIỆN TỬ
BAN QUẢN LÝ DI TÍCH
TỈNH NGHỆ AN

Trong suốt chiều dài lịch sử của cách mạng Việt Nam, có những cái tên đã trở thành biểu tượng bất diệt cho lòng yêu nước và tinh thần đấu tranh bất khuất. Trong số đó, đồng chí Lê Hồng Phong và đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai là hai trong những ngọn đuốc sáng ngời làm rạng rỡ lịch sử dân tộc. Nhưng giữa hào quang của lịch sử và tiếng vọng từ quá khứ, có một nhân vật âm thầm, lặng lẽ giữ lửa ký ức - bà Lê Nguyễn Hồng Minh, người con gái duy nhất của hai người con kiệt xuất, hai nhà cách mạng tiêu biểu của cách mạng Việt Nam.  Không chọn cho mình con đường đấu tranh chính trị, bà sống một đời giản dị, làm cầu nối giữa quá khứ và hiện tại, bền bỉ giữ gìn ký ức về cha mẹ mình, Lê Hồng Phong và Nguyễn Thị Minh Khai.

Bà Lê Nguyễn Hồng Minh chào đời trong bối cảnh bi thương và đầy biến động của đất nước. Mẹ bà - đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai bị bắt giam và hy sinh anh dũng vào năm 1941, khi bà Hồng Minh chưa đầy hai tuổi. Cha bà - Lê Hồng Phong, Tổng Bí thư của Đảng Cộng sản Đông Dương bị lưu đày ra Côn Đảo, nơi ông cũng trút hơi thở cuối cùng chỉ một năm sau đó, vào năm 1942. Mồ côi cha mẹ từ thuở lọt lòng, Lê Nguyễn Hồng Minh lớn lên nhờ sự đùm bọc của những đồng chí, bạn bè thân thiết của cha mẹ. Dù thiếu vắng vòng tay ruột thịt, bà sớm ý thức được dòng máu và lý tưởng mà mình thừa hưởng, bà Hồng Minh lớn lên trong niềm tự hào sâu sắc nhưng cũng đầy trăn trở về di sản tinh thần mà cha mẹ để lại.

Ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường, bà được giáo dục trong môi trường cách mạng, tiếp cận với văn hóa, lịch sử và lý tưởng xã hội chủ nghĩa. Bà học tập chăm chỉ và sớm được lựa chọn đi học tại Liên Xô, nơi mà trước đó cha bà, Tổng Bí thư Lê Hồng Phong từng theo học tại Trường Đại học Phương Đông. Sau khi trở về nước, bà làm công tác nghiên cứu về Đảng rồi tham gia công tác tại Ban Thành ủy, Tp. Hồ Chí Minh cho đến khi nghỉ hưu vào năm 1995. Đồng nghiệp đánh giá bà là người nghiêm cẩn, khiêm nhường, nhưng đầy bản lĩnh, luôn đề cao đạo đức cách mạng trong mỗi việc mình làm. Có người từng nói: “Bà không bao giờ nhắc đến cha mẹ với giọng tự hào, mà chỉ với sự biết ơn và nhắc mình sống xứng đáng.” Suốt nhiều thập kỷ, bà dành trọn tâm huyết cho việc tìm kiếm, lưu giữ và chia sẻ những tư liệu, kỷ vật, hình ảnh, thư từ liên quan đến cha mẹ mình. Không chỉ đơn thuần là hoài niệm, đó là hành động bền bỉ để “giữ lửa ký ức” – để thế hệ sau không quên những con người đã ngã xuống cho một Việt Nam tự do.  Bà từng chia sẻ: “Tôi không có nhiều ký ức về cha mẹ mình. Nhưng tôi muốn những gì họ đã sống, đã chiến đấu không bị quên lãng.” Nhiều tài liệu quý về Tổng Bí thư Lê Hồng Phong và đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai được lưu giữ cẩn thận trong tủ sách gia đình, rồi được bà chuyển giao cho các bảo tàng, triển lãm, trường học,...

Đặc biệt, bà là người đã đề xuất và hỗ trợ biên soạn, xuất bản cuốn sách “Gửi lại mai sau”, tập hợp các bức thư và tư liệu liên quan đến cha mẹ mình như một món quà tri ân lịch sử và đồng thời nhắn nhủ thế hệ mai sau: lý tưởng cách mạng là tài sản thiêng liêng, không được phép lãng quên. Chính nhờ bà, những bức thư tay của đồng chí Nguyễn Thị Minh Khai gửi chồng trước ngày ra pháp trường được gìn giữ, những chi tiết đời thường giản dị của hai lãnh tụ trở nên gần gũi, cảm động và mang sức lay động mạnh mẽ đến các thế hệ trẻ.

Cuộc đời bà Lê Nguyễn Hồng Minh là một minh chứng cho bản lĩnh được hun đúc từ máu thịt cách mạng. Không ồn ào, không hào nhoáng, bà sống giản dị trong ngôi nhà nhỏ giữa lòng thành phố, vẫn luôn giữ những thói quen của một người con hiếu nghĩa, một chứng nhân lịch sử. Bà từng nhiều lần từ chối những lời mời “lên sóng truyền hình dài kỳ” hay “kể chuyện cha mẹ để vinh danh bản thân”. Với bà, ký ức không phải để phô bày, mà để nhắc nhở. Bà chỉ xuất hiện trong các buổi tọa đàm, hội thảo lịch sử, gặp mặt truyền thống, chia sẻ những tư liệu quý giá, ký ức chân thực về cha mẹ mình .

Trong những buổi nói chuyện ấy, người ta không chỉ thấy một người con của hai liệt sĩ, mà thấy cả một nhân chứng sống động, người đã dành trọn đời mình để nhắc nhớ dân tộc rằng: những cái tên như Lê Hồng Phong, Nguyễn Thị Minh Khai không chỉ là tên phố, tên trường, mà là máu, là nước mắt, là lý tưởng sống.

Không sống dưới ánh hào quang chính trị, bà Lê Nguyễn Hồng Minh chọn một con đường âm thầm nhưng đầy nhân văn: làm cầu nối giữa ký ức và hiện tại, giữa lịch sử và tương lai. Trong sự lặng lẽ của bà, có ánh sáng của lòng trung hiếu, của đạo nghĩa, của tình yêu nước sâu sắc. Và có lẽ, chính sự trầm lặng đó mới là cách tôn vinh xứng đáng nhất đối với hai con người bất tử – Lê Hồng Phong và Nguyễn Thị Minh Khai.

Tư liệu tham khảo:
“Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam”- NXB Chính trị Quốc gia Sự thật
“Người con duy nhất của hai liệt sĩ”, chuyên mục Người thật - Việc thật, báo Thanh Niên
Phim tài liệu “Nguyễn Thị Minh Khai – Một đời vì nước” (VTV1)

Lê Thị Vinh (H)